جنبش26 ژوئیه (Movimiento26 Julio;M-26-7) ;i نقطه سرآغاز انقلاب کوبا بود در واقع در دو جبهه روستایی و شهری با باتیستا به مقابله برخاست.
ریشه‌های تاریخی
این جنبش نام خود را از واقعه حمله نافرجام به پادگان مونکادا در شهر سانتیاگو دکوبا در 26 ژوئیه 1953گرفته است. حمله به پادگان مونکادابا فرماندهی فیدل کاسترو به منظور سرنگونی فلوخنسیو باتیستا دیکتاتور وقت کوبا انجام گرفت.
در این حمله گروهی از جوانان نیز مشارکت داشتند. این حمله اگرچه نافرجام ماند اما آغازگر جنبش 26 ژوئیه شد که در سال 1955 و با مشارکت 82 تبعیدی از جمله فیدل کاسترو، برادرش رائول کاسترو، کامیلو سین فوئگوس و چه گوارای آرژانتینی مجددا در مکزیک سازماندهی شد.
26 ژوئیه در انقلاب کوبا
در اواخر سال 1956 این 82 مرد تبعیدی سوار بر قایق تفریحی گرانما شده و بندر توکسپان در ایالت ورزاکروز مکزیک را ترک کردند، آن‌ها در دوم دسامبر سال 1956 جهت قیام علیه باتیستا، مجددا پا بر خاک کوبا گذاشتند. اما علائم اولیه نویدگر آینده‌ای خوش نبود، زیرا تبعیدیان در روز روشن پا به خشکی گذاشتند و توسط نیروی هوایی ارتش کوبا مورد حمله قرار گرفتند.
اغلب تبعیدیان در این حمله جان خود را از دست دادند. پس از حمله گروه دوپاره شد و دو روز سرگردان بود، تبعیدیان بیشتر آذوقه‌ای را که همراه خود آورده بودند نیز در ساحل رها کردند، در نهایت شانزده نفر از اعضای این گروه توانستند در کو‌ه‌های سیرا مائسترا گردهم آیند. در کو‌های سیرا مائسترا تبعیدیان مججدا به نیرو‌های ارتش کوبا برخوردند.
در جریان نبرد سیرا مائسترا، چه گوارا از ناحیه گردن و سینه مورد اصابت گلوله قرار گرفت اما جراحت شدیدی برنداشت. چه گوارا که در اصل پزشک بود به مجروح بودن خود توجهی نکرد و پس از نبرد به مداوای دیگر مجروحان پرداخت. نبرد سیرا مائسترا اولین مرحله نبرد انقلابیون بود. انقلاب کوبا دو سال بعد و طی نبرد‌های متعدد دیگری در ژانویه 1959 به پیروزی رسید.
پس از سال 1959
در سال 1965 جنبش 26 ژوئیه با نهضت‌های انقلابی دیگر در قالب حزب کمونیست کوبا ادغام شد. پرچم جنبش26 ژوئیه اما همچنان به عنوان نماد انقلاب کوبا حفظ شده است.
